آیا می‌خواهید محتوای شما به آسانی توسط مخاطبان درک شود و تاثیرگذار باشد؟ خوانایی محتوا کلید موفقیت در دنیای دیجیتال است. محتوایی که خوانا باشد، مخاطب را جذب می‌کند، زمان ماندگاری در سایت را افزایش می‌دهد و منجر به دستیابی به اهداف شما می‌شود. در این مقاله، 15 نکته کاربردی را برای بهبود خوانایی محتوای خود به اشتراک می‌گذاریم:

• ✔️

  1. از زبان ساده و روان استفاده کنید:

  از به کار بردن کلمات و جملات پیچیده و تخصصی خودداری کنید. هدف شما برقراری ارتباط موثر با مخاطب است، نه نمایش دانش خود.
• ✔️

  2. جملات کوتاه و مختصر بنویسید:

  جملات طولانی و درهم‌تنیده باعث سردرگمی خواننده می‌شوند. سعی کنید جملات خود را به بخش‌های کوچکتر تقسیم کنید.
• ✔️

  3. از پاراگراف‌های کوتاه استفاده کنید:

  پاراگراف‌های طولانی چشم را خسته می‌کنند. پاراگراف‌های کوتاه با یک ایده اصلی، خوانایی را به طور چشمگیری افزایش می‌دهند.

• ✔️

  4. از عناوین و زیرعنوان‌ها استفاده کنید:

  عناوین و زیرعنوان‌ها به خواننده کمک می‌کنند تا ساختار محتوا را درک کند و به راحتی بخش‌های مورد نظر خود را پیدا کند.
• ✔️

  5. از لیست‌ها و بولت‌ها استفاده کنید:

  لیست‌ها و بولت‌ها اطلاعات را به صورت سازماندهی شده ارائه می‌دهند و درک آنها را آسان‌تر می‌کنند.
• ✔️

  6. از تصاویر و ویدیوها استفاده کنید:

  تصاویر و ویدیوها می‌توانند محتوای شما را جذاب‌تر و قابل‌فهم‌تر کنند.
• ✔️

  7. از فضای سفید استفاده کنید:

  فضای سفید بین خطوط، پاراگراف‌ها و عناصر دیگر صفحه، به چشم اجازه استراحت می‌دهد و خوانایی را بهبود می‌بخشد.
• ✔️

  8. از فونت مناسب استفاده کنید:

  فونتی را انتخاب کنید که خوانا و واضح باشد. از فونت‌های غیرمعمول و تزئینی خودداری کنید.
• ✔️

  9. اندازه فونت مناسب را انتخاب کنید:

  اندازه فونت باید به اندازه‌ای باشد که خواندن آن راحت باشد. از اندازه‌های بسیار کوچک یا بسیار بزرگ خودداری کنید.
• ✔️

  10. از کنتراست مناسب استفاده کنید:

  رنگ متن و پس‌زمینه باید کنتراست کافی داشته باشند تا خواندن متن آسان باشد.
• ✔️

  11. غلط املایی و نگارشی را بررسی کنید:

  غلط‌های املایی و نگارشی اعتبار محتوای شما را زیر سوال می‌برند. قبل از انتشار، حتماً متن خود را به دقت بررسی کنید.
• ✔️

  12. از لحن دوستانه و صمیمی استفاده کنید:

  با مخاطب خود مثل یک دوست صحبت کنید. از لحن رسمی و خشک خودداری کنید.
• ✔️

  13. از افعال معلوم استفاده کنید:

  بهره‌گیری از افعال معلوم، جملات را واضح‌تر و مستقیم‌تر می‌کند.
• ✔️

  14. به مخاطب خود فکر کنید:

  محتوای خود را با در نظر گرفتن سطح دانش و نیازهای مخاطبان خود تولید کنید.
• ✔️

  15. محتوای خود را ویرایش کنید:

  ویرایش نهایی، فرصتی برای بهبود خوانایی و حذف ایرادات احتمالی است.

با عمل کردن به این موارد ساده، می‌توانید محتوای خود را به طور چشمگیری خواناتر و جذاب‌تر کنید و مخاطبان بیشتری را جذب کنید.

15 نکته کلیدی برای خوانایی محتوای وب

1. بهره‌گیری از فونت مناسب و خوانا

انتخاب فونت مناسب، اولین قدم برای افزایش خوانایی است.فونت‌هایی که خوانا هستند و طراحی ساده‌ای دارند، برای متن‌های طولانی مناسب‌ترند.به فونت‌های محبوب فارسی مانند ایران‌سنس، وزیرمتن و نازنین توجه کنید.از فونت‌های فانتزی و پیچیده در متن اصلی پرهیز کنید.دقت کنید که اندازه فونت نیز اهمیت دارد.فونت خیلی کوچک یا خیلی بزرگ باعث خستگی چشم می‌شود.اندازه مناسب فونت، معمولاً بین 14 تا 16 پیکسل است، اما بسته به فونت و طراحی وب‌سایت شما ممکن است متفاوت باشد.به وزن فونت (Font weight) نیز دقت کنید.فونت خیلی نازک یا خیلی ضخیم می‌تواند خواندن را دشوار کند.

وزن متوسط فونت معمولاً بهترین گزینه است.

تست کنید که فونت انتخاب شده در پس زمینه‌های مختلف، خوانایی خود را حفظ کند.کنتراست رنگی بین متن و پس‌زمینه بسیار حیاتی است.هماهنگی فونت‌ها در عنوان‌ها و بدنه متن را رعایت کنید.بهره‌گیری از حداکثر دو یا سه فونت مختلف، ظاهر حرفه‌ای‌تری به وب‌سایت شما می‌بخشد.توجه کنید که فونت‌های وب (Web Fonts) را بهینه کنید تا سرعت بارگذاری صفحه را کاهش ندهند.

2. رعایت کنتراست رنگی

کنتراست رنگی مناسب بین متن و پس‌زمینه، یکی از مهم‌ترین عوامل در خوانایی است. متن تیره روی پس‌زمینه روشن و یا برعکس، بهترین حالت را فراهم می‌کند. از بهره‌گیری از رنگ‌های مشابه یا رنگ‌هایی که کنتراست کمی دارند، خودداری کنید. در طراحی دکمه‌ها و سایر عناصر تعاملی نیز به کنتراست رنگی توجه کنید. کاربران باید بتوانند به راحتی این عناصر را تشخیص دهند. رنگ‌های برند خود را در نظر بگیرید، اما خوانایی را فدای برندینگ نکنید. همواره سعی کنید تعادلی بین این دو برقرار کنید. آزمایش کنید که کنتراست رنگی در شرایط نوری مختلف (مانند نور خورشید مستقیم) چگونه به نظر می‌رسد.

3. بهره‌گیری از فضای سفید (Whitespace)

فضای سفید به فضای خالی اطراف عناصر صفحه گفته می‌شود.استفاده صحیح از فضای سفید، به متن اجازه می‌دهد تا “نفس بکشد” و خواندن آن را آسان‌تر می‌کند.فضای سفید، شلوغی بصری را کاهش می‌دهد و تمرکز کاربر را بر روی محتوای اصلی افزایش می‌دهد.فضای سفید را در اطراف پاراگراف‌ها، عنوان‌ها، تصاویر و سایر عناصر صفحه قرار دهید.این کار باعث می‌شود که این عناصر از یکدیگر جدا شوند و خواندن متن آسان‌تر شود.از مارجین‌ها و پدینگ‌ها در CSS برای ایجاد فضای سفید استفاده کنید.مقادیر مناسبی را برای این ویژگی‌ها انتخاب کنید تا تعادل بصری در صفحه برقرار شود.

به فضای سفید بین خطوط متن (Line height) نیز توجه کنید.فاصله مناسب بین خطوط، خواندن را آسان‌تر می‌کند.معمولاً مقدار 1.5 تا 2 برابر اندازه فونت، مناسب است.فضای سفید نه تنها در اطراف عناصر، بلکه در داخل آنها نیز مهم است.مثلا در داخل دکمه‌ها و فرم‌ها نیز باید فضای کافی وجود داشته باشد.زیاده‌روی در بهره‌گیری از فضای سفید نیز ممکن است باعث ایجاد حس جدایی و عدم ارتباط بین عناصر شود.سعی کنید تعادل مناسبی را برقرار کنید.با آزمایش و بررسی طراحی‌های مختلف، می‌توانید بهترین میزان فضای سفید را برای وب‌سایت خود پیدا کنید.

4. پاراگراف‌های کوتاه و جملات مختصر

متن‌های طولانی و پیوسته می‌توانند خواننده را خسته کنند و باعث کاهش تمرکز او شوند.برای جلوگیری از این مشکل، پاراگراف‌های خود را کوتاه و جملات خود را مختصر بنویسید.یک پاراگراف معمولاً باید شامل یک ایده اصلی باشد.جملات طولانی و پیچیده را به جملات کوتاه‌تر و ساده‌تر تقسیم کنید.از به کار بردن عبارات و اصطلاحات پیچیده خودداری کنید.به جای جملات مجهول، از جملات معلوم استفاده کنید.جملات معلوم، واضح‌تر و قابل فهم‌تر هستند.از تکرار بیش از حد کلمات و عبارات خودداری کنید.از مترادف‌ها و عبارات جایگزین استفاده کنید.

از به کار بردن کلمات اختصاری و اصطلاحات تخصصی، مگر در صورتی که مخاطبان شما با آنها آشنا باشند، خودداری کنید.

متن خود را بعد از نوشتن، بازخوانی و ویرایش کنید تا از وجود هرگونه جمله طولانی و پیچیده، یا کلمات و عبارات نامفهوم، پاکسازی شود.سعی کنید در هر پاراگراف، تنها یک نکته یا ایده اصلی را مطرح کنید.این کار به خواننده کمک می‌کند تا متن را بهتر درک کند و به خاطر بسپارد.

5. بهره‌گیری از عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها

عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها، ساختار مشخصی به متن می‌دهند و به خواننده کمک می‌کنند تا به سرعت موضوع اصلی هر بخش را درک کند.عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها، متن را به بخش‌های کوچک‌تر و قابل هضم‌تر تقسیم می‌کنند.از تگ‌های HTML مناسب (مانند h1، h2، h3 و غیره) برای عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها استفاده کنید.تگ h1 برای عنوان اصلی صفحه و تگ‌های h2، h3 و غیره برای زیرعنوان‌ها استفاده می‌شوند.عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها باید مختصر، جذاب و مرتبط با محتوای بخش مربوطه باشند.

از به کار بردن عنوان‌های مبهم و گنگ خودداری کنید.

از یک سیستم سلسله مراتبی برای عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها استفاده کنید.به این معنی که زیرعنوان‌ها باید به عنوان اصلی مربوط باشند و زیرعنوان‌های سطح پایین‌تر، به زیرعنوان‌های سطح بالاتر.از کلمات کلیدی مهم در عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها استفاده کنید.این کار به بهبود رتبه وب‌سایت شما در موتورهای جستجو نیز کمک می‌کند.از عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها برای برجسته کردن نکات مهم و کلیدی در متن استفاده کنید.

6. لیست‌ها و بولت‌ها

لیست‌ها و بولت‌ها، راهی عالی برای ارائه اطلاعات به صورت مختصر و سازمان‌یافته هستند.بهره‌گیری از لیست‌ها و بولت‌ها، به خواننده کمک می‌کند تا به سرعت نکات مهم را درک کند و آنها را به خاطر بسپارد.از تگ‌های HTML مناسب (مانند ul، ol و li) برای ایجاد لیست‌ها و بولت‌ها استفاده کنید.تگ ul برای لیست‌های بدون ترتیب (Unordered List) و تگ ol برای لیست‌های مرتب (Ordered List) استفاده می‌شود.هر آیتم در لیست باید کوتاه و مختصر باشد.از نوشتن جملات طولانی و پیچیده در لیست‌ها خودداری کنید.

آیتم‌های لیست باید از نظر معنایی مرتبط با یکدیگر باشند.

از قرار دادن آیتم‌های نامربوط در یک لیست خودداری کنید.از لیست‌ها و بولت‌ها برای برجسته کردن نکات مهم و کلیدی در متن استفاده کنید.از لیست‌های تودرتو (Nested Lists) به میزان مناسب استفاده کنید.استفاده بیش از حد از لیست‌های تودرتو، می‌تواند خواندن متن را دشوار کند.

7. بهره‌گیری از تصاویر و ویدیوها

تصاویر و ویدیوها می‌توانند متن را جذاب‌تر و قابل فهم‌تر کنند.بهره‌گیری از تصاویر و ویدیوها، به خواننده کمک می‌کند تا مفاهیم پیچیده را بهتر درک کند و اطلاعات را به خاطر بسپارد.تصاویر و ویدیوها باید با محتوای متن مرتبط باشند و به آن ارزش افزوده بدهند.از قرار دادن تصاویر و ویدیوهای نامربوط خودداری کنید.تصاویر و ویدیوها باید با کیفیت باشند و به خوبی نمایش داده شوند.از بهره‌گیری از تصاویر و ویدیوهای تار و بی‌کیفیت خودداری کنید.تصاویر و ویدیوها باید بهینه شده باشند تا سرعت بارگذاری صفحه را کاهش ندهند.

از ابزارهای بهینه‌سازی تصویر و ویدیو استفاده کنید.

برای تصاویر، از متن جایگزین (Alt Text) مناسب استفاده کنید.متن جایگزین، در صورتی که تصویر بارگذاری نشود، نمایش داده می‌شود و به موتورهای جستجو کمک می‌کند تا محتوای تصویر را درک کنند.برای ویدیوها، از زیرنویس استفاده کنید.زیرنویس، به افراد ناشنوا و کم‌شنوا کمک می‌کند تا محتوای ویدیو را درک کنند.از تصاویر و ویدیوها برای شکستن یکنواختی متن و ایجاد جذابیت بصری استفاده کنید.

8. لینک‌های داخلی و خارجی

لینک‌های داخلی و خارجی، به خواننده کمک می‌کنند تا اطلاعات بیشتری در مورد موضوع مورد نظر کسب کند و به سایر صفحات وب‌سایت شما و سایر وب‌سایت‌های مرتبط دسترسی پیدا کند.لینک‌های داخلی، به صفحات دیگر وب‌سایت شما اشاره می‌کنند و به خواننده کمک می‌کنند تا در وب‌سایت شما به راحتی گشت و گذار کند.لینک‌های خارجی، به وب‌سایت‌های دیگر اشاره می‌کنند و به خواننده کمک می‌کنند تا اطلاعات بیشتری در مورد موضوع مورد نظر از منابع معتبر کسب کند.متن لینک‌ها باید واضح و مختصر باشد و به خواننده بگوید که با کلیک بر روی لینک، به چه صفحه‌ای هدایت می‌شود.

از بهره‌گیری از متن‌های مبهم و گنگ برای لینک‌ها خودداری کنید.

لینک‌ها باید به اندازه کافی متمایز باشند تا کاربران بتوانند به راحتی آنها را تشخیص دهند.معمولاً لینک‌ها با رنگ متفاوت و خط زیر مشخص می‌شوند.از لینک‌های زیاد و بی‌مورد خودداری کنید.لینک‌ها باید به محتوای متن مربوط باشند و به آن ارزش افزوده بدهند.

9. لحن و زبان مناسب

لحن و زبان متن باید با مخاطبان شما و موضوع مورد بحث متناسب باشد.بهره‌گیری از لحن و زبان مناسب، باعث می‌شود که متن برای خواننده جذاب‌تر و قابل فهم‌تر باشد.اگر مخاطبان شما متخصصان یک حوزه خاص هستند، می‌توانید از اصطلاحات تخصصی استفاده کنید.اما اگر مخاطبان شما عموم مردم هستند، باید از زبان ساده و قابل فهم استفاده کنید.از به کار بردن لحن‌های توهین‌آمیز، تحقیرآمیز و تبعیض‌آمیز خودداری کنید.متن شما باید محترمانه و دوستانه باشد.از به کار بردن زبان عامیانه و محاوره‌ای خودداری کنید، مگر در صورتی که با هدف خاصی این کار را انجام می‌دهید.

سعی کنید لحن و زبان متن شما با شخصیت برند شما همخوانی داشته باشد.

متن خود را بعد از نوشتن، بازخوانی کنید و از خود بپرسید که آیا لحن و زبان متن، برای مخاطبان شما مناسب است یا خیر.از بازخورد مخاطبان خود برای بهبود لحن و زبان متن خود استفاده کنید.

10. رعایت قواعد نگارشی

رعایت قواعد نگارشی، به خوانایی و درک بهتر متن کمک می‌کند. استفاده صحیح از علائم نگارشی، مانند نقطه، ویرگول، علامت سوال و غیره، باعث می‌شود که متن روان‌تر و قابل فهم‌تر باشد. از جملات کامل و صحیح استفاده کنید. از نوشتن جملات ناقص و گنگ خودداری کنید. به املای صحیح کلمات توجه کنید. از غلط املایی در متن خودداری کنید. از علائم نگارشی به درستی و در جای مناسب استفاده کنید. استفاده نادرست از علائم نگارشی، می‌تواند باعث سردرگمی خواننده شود. متن خود را بعد از نوشتن، بازخوانی و ویرایش کنید تا از وجود هرگونه غلط املایی و نگارشی پاکسازی شود. از ابزارهای بررسی گرامر و املا برای یافتن و تصحیح اشتباهات خود استفاده کنید. به سبک نگارش خود پایبند باشید. از تغییر سبک نگارش در طول متن خودداری کنید.

11. قابلیت اسکن کردن (Scanability)

بسیاری از کاربران، متن را به طور کامل نمی‌خوانند، بلکه آن را اسکن می‌کنند تا به سرعت اطلاعات مورد نیاز خود را پیدا کنند. پس، باید متن شما قابلیت اسکن کردن داشته باشد. از عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها برای برجسته کردن نکات مهم استفاده کنید. از لیست‌ها و بولت‌ها برای ارائه اطلاعات به صورت مختصر و سازمان‌یافته استفاده کنید. از کلمات کلیدی مهم در متن استفاده کنید. از فونت‌های درشت (Bold) و ایتالیک (Italic) برای برجسته کردن کلمات و عبارات مهم استفاده کنید. از فضای سفید برای جدا کردن بخش‌های مختلف متن استفاده کنید. با بهره‌گیری از این روش‌ها، می‌توانید به کاربران کمک کنید تا به سرعت اطلاعات مورد نیاز خود را در متن شما پیدا کنند.

12. سادگی و وضوح

مهم‌ترین اصل در نوشتن برای وب، سادگی و وضوح است. متن شما باید برای همه قابل فهم باشد، حتی کسانی که دانش کمی در مورد موضوع مورد بحث دارند. از زبان ساده و قابل فهم استفاده کنید. از جملات کوتاه و مختصر استفاده کنید. از کلمات و عبارات پیچیده و تخصصی خودداری کنید. مفاهیم پیچیده را به زبان ساده و قابل فهم توضیح دهید. از مثال‌ها و تصاویر برای روشن کردن مفاهیم استفاده کنید. متن خود را بعد از نوشتن، بازخوانی کنید و از خود بپرسید که آیا برای همه قابل فهم است یا خیر.

13. بهینه سازی برای موبایل

از فونت‌های بزرگتر استفاده کنید تا خواندن متن در صفحه نمایش کوچک آسان‌تر باشد. از فضای سفید بیشتر استفاده کنید تا متن در صفحه نمایش کوچک “نفس بکشد”. از تصاویر و ویدیوهای بهینه شده برای موبایل استفاده کنید. دکمه‌ها و لینک‌ها باید به اندازه کافی بزرگ باشند تا کاربران بتوانند به راحتی با آنها تعامل داشته باشند.

14. تست و بازخورد

بهترین راه برای اطمینان از خوانایی متن، تست و بازخورد گرفتن از کاربران است. از دوستان، همکاران و مخاطبان خود بخواهید تا متن شما را بخوانند و بازخورد بدهند. از ابزارهای تست خوانایی آنلاین برای ارزیابی خوانایی متن خود استفاده کنید. به بازخورد کاربران توجه کنید و متن خود را بر اساس آن بهتر کنید. به طور منظم خوانایی متن خود را بررسی کنید و آن را بهتر کنید. با گذشت زمان و با کسب تجربه، می‌توانید مهارت‌های خود در نوشتن محتوای خوانا را بهتر کنید. بازخورد گرفتن قبل از انتشار و بعد از انتشار می‌تواند بسیار مفید باشد.

15. تمرکز بر ارزش برای کاربر

مهم‌ترین نکته این است که محتوای شما برای کاربر ارزشمند باشد. اگر محتوای شما مفید، آموزنده، جذاب و مرتبط با نیازهای کاربر باشد، کاربران تمایل بیشتری به خواندن آن خواهند داشت. قبل از نوشتن، در مورد مخاطبان خود تحقیق کنید و نیازهای آنها را بشناسید. محتوایی تولید کنید که به سوالات کاربران پاسخ دهد و مشکلات آنها را حل کند. از مثال‌ها، داستان‌ها و تصاویر برای جذاب‌تر کردن محتوا استفاده کنید. به لحن و زبان متن خود توجه کنید و سعی کنید با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنید. به طور منظم محتوای جدید و ارزشمند تولید کنید. با تمرکز بر ارزش برای کاربر، می‌توانید مخاطبان وفاداری را جذب کنید و موفقیت وب‌سایت خود را تضمین کنید.